"Ulga na start", czy jest już bezpieczna?

Data publikacji

03.08.2018 13:39

Udostępnij

W ostatnich tygodniach rozgorzała dyskusja prawna nad wprowadzoną w kwietniu br. tzw. „ulgą na start”. Ulga ta została uregulowana w art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. prawo przedsiębiorców:

"Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy i nie wykonuje jej dla pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, przez okres 6 miesięcy nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym".

„Ulga na start” miała w zamyśle oznaczać, że nowy przedsiębiorca może (ale nie musi) ograniczyć opłacanie składek do ZUS jedynie do składki zdrowotnej przez pierwsze pół roku funkcjonowania. Jak to bywa w prawie, diabeł tkwi jednak w szczegółach.

Wątpliwości w zakresie interpretacji nowych przepisów powziął mikroprzedsiębiorca z Gdańska. Odpowiedzi na jego zapytanie Odział ZUS w Gdańsku wydał w dniu 24 lipca 2018 r. decyzję nr 285 (DI/100000/43/822/2018), w której wskazał, że co prawna przedsiębiorca korzystający z „ulgi na start” nie będzie zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, jednak te nieopłacone składki będą zobowiązani odprowadzać za niego jego kontrahenci, zlecający mu wykonanie usługi lub dzieła. W decyzji wskazano na przepis art. 8 ust. 6a. ustawy z dnia 18 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi jednoznacznie, że:

"Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się w rozumieniu niniejszej ustawy osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. W myśl tego jednoznacznego przepisu, przedsiębiorca korzystający z „ulgi na start” nie jest przez ZUS traktowany jak przedsiębiorca".

Powyższe stanowisko zostało następnie potwierdzone przez Wojciecha Andrusiewicza, rzecznika prasowego Centrali ZUS w Warszawie (źródło: https://www.rp.pl/ZUS/308269967-Ulga-na-start-ZUS-bedzie-sciagal-skladki-jak-od-zlecenia.html).

Sytuacja ta wywołała szerokie poruszenie w społeczeństwie i ostatecznie w dniu 27 sierpnia 2018 r. Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wraz z ZUS wydały wspólny komunikat w sprawie Zasad korzystania z „ulgi na start”, w którym czytamy m.in., że zleceniodawcy nie mają obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za kontrahentów, którzy korzystają z ulgi na start (źródło: https://www.mpit.gov.pl/strony/aktualnosci/zasady-korzystania-z-ulgi-na-start).

Omawiany komunikat odsyła po szczegóły na strony internetowe ZUS. Znajdziemy tam wyjaśnienia, że:

"Umowa agencyjna, umowa zlecenia albo umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, może być uznana co do zasady jako wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, pod warunkiem że:

- jej przedmiot jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności,

- osiągane przychody są opodatkowane jako przychód z działalności gospodarczej.

W takim przypadku umowy cywilnoprawne zawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie stanowią odrębnego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Nie ma więc obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za kontrahentów, którzy korzystają z Ulgi na start."

Pomimo ww. komunikatów ZUS i Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii nie można jeszcze jednak opuścić gardy. Obydwa komunikaty trudno również uznać za oficjalną, wiążącą wykładnię przepisów dokonaną przez ZUS lub ministerstwo. Żadna z dwóch wspomnianych instytucji nie wyjaśniła jednak, jak należy wobec tego rozumieć jasną dyspozycję art. 8 ust. 6a Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie wskazano również, czy decyzja ZUS z Gdańska nr 285, która była początkiem całego zamieszania, jest wobec tego błędna.

Należy pamiętać, że ZUS posiada możliwość weryfikacji prawidłowości wpłacanych składek na 5 lat wstecz. Jeżeli więc jesteś młodym przedsiębiorcą, który korzysta lub zamierza skorzystać z „ulgi na start” radzimy śledzić rozwój sytuacji, ewentualne nowelizacje przepisów i co najmniej zachować wydrukowane komunikaty Ministerstwa oraz ZUS.